Katatonia-Sky Void Of Stars
Jaar van release: 2023
Label: Napalm
Katatonia is zo’n band die eigenlijk geen introductie zou moeten krijgen, maar dit stiekem toch nodig heeft. Uiteraard weet de kenner dit vijftal met gemak te vinden, maar toch heeft de band altijd een beetje vanuit de schaduw geopereerd en nooit de weg naar het grote publiek weten te vinden. Gevoelsmatig is dat ook de plek waar Katatonia zich thuis voelt. Eigenzinnig, neerslachtig, donker en vooruitstrevend. Zich immer ontwikkelend.
Alleen al daarom zou de band wat meer bekendheid gegund zijn. Al ruim dertig jaar in het vak. Van pioneer in het doomdeathgenre naar progressieve rock/metal, maar nog steeds relevant en bovenaan de top van het genre waar de band zich ook in begeeft. De laatste jaren is de muziek zich steeds meer in rustiger vaarwater gaan bevinden, waarbij de muziek een haast poppy karakter heeft meegekregen. Het swingende Lacquer van het vorige album City Burials is hier het sprekende voorbeeld van. De constante factoren zijn echter de met emotie doorspekte doom en de zalvende vocalen van Jonas Renkse, die met ieder album alleen maar beter lijken te worden. Met de eerder ingeslagen weg kunnen we ons dan ook gaan opmaken voor een stukje herkenbaarheid?
Met het in 2020 verschenen City Burials weet Katatonia in ieder geval niet iedereen te overtuigen: het album wordt nogal wisselend ontvangen. Drie jaar later ligt met Sky Void Of Stars de twaalfde langspeler van het kwintet in de schappen, voorzien van een fraaie abumcover van Roberto Bordin. Ook de uitstekende productie van Jacob Hansen – die inmiddels een behoorlijk imponerend cv heeft opgebouwd – valt in positieve zin op.
Melodie! Dat is de basis van het nieuwe Katatonia album. Sky Void of Stars keert terug naar het meer rock en metal georiënteerde geluid van de band. Niet dat de band ooit de progressieve rockpaden heeft verlaten, maar de invloed van elektronica is op deze plaat minder duidelijk aanwezig. Het gevolg is een consistent album vol met melodieuze metalnummers. De plaat kent eigenlijk geen nummers die compleet anders klinken dan de rest. Iets wat Katatonia op eerdere platen nog wel liet horen. Die verrassing mag er dan af zijn, maar de nummers op Sky Void of Stars zijn allemaal erg sterk. In compositie, afwisseling en in (samen)spel. Centraal staat de magische stem van Jonas Renkse. De samenwerking met de elektrische (bas)gitaren en drums is echter perfect in balans. Het geeft regelmatig ruimte aan lekker vol op de voorgrond solerend gitaarwerk. Hoogtepunten noemen heeft eigenlijk geen zin. Het hele album ademt klasse uit. Opvallende nummers zijn er wel.
De eerste helft van Sky Void Of Stars is het sterkst.
De duistere sfeer met toch heavy riffs van openingstrack ‘Austerity’ voelt immers als thuiskomen. De harde progressieve opener Austerity zet direct de eigenzinnige toon. Het nummer heeft wat tijd nodig om te beklijven, maar blijkt naar meerdere luisterbeurten ook een topper. Het nummer is verrassend progressief.
Vooral Colossal Shade ontpopt zich vanaf het eerste moment als een pareltje waar ik keer op keer naar teruggrijp. Het nummer is elegant qua opbouw en valt op door zijn statig voortschrijdende riffs, die culmineren in een mooi aangezet refrein, waarin Renkse een rechtmatige plek in de spotlights opeist met zijn plechtige, maar verfijnde cleane zanglijnen. Het trage, met atmosferisch gitaarwerk en de groove laat je vanaf het begin niet meer los, terwijl enige toetsen aan het sluipende, verhalende ‘Opaline’ meer elan geven. En het stevigere Birds begint met een rockende gothicrockriff.
Jammer genoeg weet Katatonia dat hoge niveau niet helemaal vast te houden op de tweede helft van het album. Zo zijn vooral Drab Moon iets te minimalistisch en monotoon door het ontbreken van memorabele riffs of een pakkend refrein. Daardoor kabbelt deze track voorbij zonder echt indruk achter te laten. Het is genieten van het ingetogen ‘Author’. ‘Impermanence’ flirt met de doomroots van de band en wordt opgesmukt door een beklijvende gastbijdrage van Joel Ekelöf (Soen) op zang. Enige ambient-invloeden en een progressieve benadering gelden voor ‘Sclera’, terwijl een zacht dekentje over de luisteraar wordt gedrapeerd tijdens het poëtische ‘Atrium’.
Dat contrasteert mooi met de opflakkerende stuwkracht in ‘No Beacon To Illuminate Our Fall’. Schitterende song! Het afsluitende nummer is met zes minuten het langste nummer van het album – is wederom progressiever van karakter.
Al met al biedt Sky Void Of Stars een vertrouwd geluid, zeer professioneel uitgevoerd en door uiterst capabele muzikanten in elkaar gezet. Het album geeft hier en daar wat ruimte voor progressievere invloeden, maar tegelijkertijd is de plaat direct herkenbaar qua stijl.
Katatonia blijft op Sky Void of Stars zichzelf. Bij elke luisterbeurt groeit de plaat gestaag door. Telkens valt er weer wat nieuws te horen. De plaat is misschien wel de meest consistente plaat uit de geschiedenis van de band. Na een aantal luisterbeurten valt pas echt het kwartje. Die zich vooral laat onderscheiden door melodie en ijzersterk geschreven en uitgevoerde nummers. Herkenbaar, maar erg goed gebracht.